Hep yönetmenler yapacak değil ya ! Biraz da yazarlar yapsın değil mi ama :) Klasik ünlü oyunların güncel – çağdaş uyarlamaları biliyorsunuz yakın tarih tiyatro yönetmenlerinin en önde gelen tercihi. Ama bu sefer bir yazar bu işe kalkışmış ! Absürd tiyatronun önde gelen yazarlarından Romanya’lı Eugene Ionesco, Shakespeare’in ünlü MATCBETH oyununu almış, hem ismini hem içeriğini hem de türünü değiştirerek MACBETT adlı bir kara komediye çevirmiş. Çok da başarılı olmuş. Gülmekten kırılacağınız, hoş vakit geçireceğiniz nefis bir komedi.
Yöneticilerin hırs, iktidar, güç, korku ve yolsuzluk zaaflarını irdeleyen oyun 2 perde ve ara dahil 2 saat sürüyor. Prömiyerini izleme şansı bulduğum oyunun özellikle ilk perdesinin başlarında oldukça keyif alıyorsunuz, çok gülüyorsunuz. İnce espriler, ince göndermeler bolca mevcut. Oyuncuların (Tamamının) yüksek enerjisi ve oyuna olan konsantrasyonları oyunun en güçlü yanı. Genelde bir veya birkaç oyuncu kendini daha çok fark ettirir ama bu oyunda tüm oyuncular çok başarılı. Tabi bunda çoğu oyuncunun birden fazla önemli karakteri canlandırması da etkili. Yine de değinmeden geçmeyeyim, Anlatıcı rolündeki Hülya Keli gerek sempatikliği, gerek karakter önemi, gerekse de enerjisi ile bir adım daha önde. Yönetmen Umut Tanyolu’nun yenilikçi farkı çok hissediliyor. Özellikle 2.Perdenin başındaki, 1.Perdenin hızlı özeti fikrine bayıldım, çok yapmadığım şekilde sesli güldüm.
Dekor, tavana kadar yükselen kırmızı siyah şeritlerden oluşmuş ve oyuna ironik bir şekilde kasvetli bir havanın hakim olmasını sağlamış, başarılı. Bilim Kurgu yada Ütopik filmlerde ki asker veya yönetici giysilerini andıran kostümler çok etkileyici. Silah olarak kullanılan aksesuarlar seyirciyi çok güldürdü, iyi düşünülmüş. Işık desteği yerinde ama müzikler daha etkileyici seçilebilirmiş.
Dünyayı, ülkeleri hatta şirketleri yönetenlerin bitmek bilmeyen zaaflarını tekrar görmek, ders almak, yapılması gerekenleri belirlemek için ama hepsinden önce bolca gülmek, eğlenmek için bu oyunu sakın kaçırmayın.
Sabahattin Ali’nin ünlü romanı “Kürk Mantolu Madonna” her dönem en fazla satan kitaplar arasında olmuştur. Her kitapçının ön vitrinindedir. Öğretmenler sık sık öğrencilerine bu kitabı proje çalışması veya ödev olarak verir. Arkadaşlara alınan hediyeler arasında en önde gelen romanlardandır. Böylesine çok sevilen roman, Raif Efendi ile Maria Puder arasında Berlin’de geçen tutkulu, sıra dışı ve hüzünlü bir aşkı anlatır.
Böylesine sevilen bir romanı sahnelere aktarmak elbette birçok yönetmen ve tiyatro grubunun hedefi olmuştur. Araştırmalarıma göre romanın an itibarı ile 3 tanesi aktif tam 7 tiyatro uyarlaması var. Fakat genelde bu uyarlamalar seyirci tarafında hayal kırıklığı yaratmış ve çok beğenilmemiştir. Ben de 3 yıl önce bir uyarlamasını izlemiş ve vasat bulmuştum.
Dün akşam izlediğim, Ritim Yapım tarafından sahneye konan ve Ziver Armağan Açıl tarafından yönetilen oyun ise bugüne kadar yapılan en başarılı bir uyarlamalardan birisi olmuş. Aynen kitabında olduğu gibi, ilk yarısı son derece monoton ve sıkıcı geçse de Maria Puder’in devreye girmesi ile birlikte oyun ivme kazanıp, sürükleyici bir hal alıyor. Finali de son derece etkileyici. Şaşırtıcı bir şekilde oyun sona eriyor. Raif efendi rolünde Murat Dereli ile Maria Puder rolünde Merve Köse oyunun ana karakterleri ve çok başarılılar. Özellikle Merve Köse mimikleri, vücut hareketleri ve enerjisi ile oyunun yıldızı. Maria Puder’in bağımsız, özgür, feminist ve yüksek özgüvene sahip karakterini aynen sahneye yansıtmakta.
Dekor inanılmaz zayıf, daha doğrusu hiç yok ! Sadece 1 adet Bank’tan müteşekkil. Çok daha detaylı olmasını beklerdim. Turnelerde ki lojistik sıkıntılar ve maliyetler düşünülerek böyle dizayn edilmiş olabilir ama o zaman hiç değilse arka plandaki perdeye yansıtılan video görüntüler vasıtası ile dijital dekor sağlanabilirmiş. Oyunun geçtiği mekanlar konusunda hiçbir fikir edinemiyorsunuz. Işık desteği de çok yetersizdi. Giysiler dönemi kısmen yansıtmış. Müzikler ise oyunun en güçlü yönlerinden. Çünkü Edip Akbayram Müzik Danışmanlığını yapmış. Bu arada oyunun süre bilgisi yanlış. Oyun tek perde ve 1 saat 40 dakika. 2 Perde olsa çok daha iyi olurmuş diye düşünüyorum.
Kürk Mantolu Madonna romanını sevenlerin, hüzünlü veya hayal kırıklıkları ile dolu ama tutkulu aşklar yaşamış ya da yaşamakta olanların seveceği bu oyunu izlemenizi öneririm.
Macbett / Sivas Devlet Tiyatrosu