Kevgir - 3 Madde 1 İnsan
Bu yazımda spoilerlara yer vereceğim, bunu bilerek okumanız önemle rica olunur.
Size önce kevgirin ne olduğunu tanıtarak başlamak istiyorum çünkü bu oyunu izleyene kadar hayatımda duymadığım bir aleti.. Kevgir, mutfaklarda sıvı maddelerle katı maddeleri birbirinden ayırmaya yarayan bir tür elektir. Yani demek oluyordu ki bu sıvılar deliklerden kayıp giderken katı maddeler olduğu gibi kapta kalmaya devam ediyordu. İlginç bir başlık olduğunu düşündürdü bana kevgir çünkü oyunumuzda ne sıvı ne de tam olarak katı diyebileceğimiz bir bileşen vardı, karşımızda olan insanlardı. Bir insan biyolojik olarak ne tam olarak katı olabilirdi ne tam olarak su.. Ama ruha gelindiğinde konu işler değişiyordu. Burda da karakterlerimizle karşılaşıyoruz.
Nerk usta, çoğumuzun yakından da tanıdığı mahalle ağabeyi.. Asabi, sözüm dedik, maçkolik, arabesk sevdalısı, cesur, geleneksel değerlere sahip çıkan iyi bir aile çocuğuydu. Bunun dışında atletik vücudu ve beklendikliginin içinde beklenmedik olmasıyla da öne çıkmıştı.
Doktor Ca ise akademisyen deyince toplumun gözünde canlanan figürdü. Kendi halinde, düşündükçe sorgulayan sorguladıkça düşünen veyahut delişen, sanata ve sanatçıya ilgili hafif üst sınıf diyebileceğimiz modern bir bireydi. Koltuğuyla bütünlenişiyle bir salyangozun kabuğundan ayrılamayışı aklıma getirdi. Bu karakter ise beklenmedikliğin içinde beklendik bir karakterdi.
Neyin beklendik neyin beklenmedik olduğunu anlamaya geldiğinde iş, oyunun içinde buluyoruz kendimizi..
Tiyatro salonuna girdiğimizde oyuncular tam olarak karşımızdalar, biz sanki orada yokmuşuz gibi, kendi içlerinde yapayalnızlar.Dekorun sağına bakınca farklı bir manzara sola bakınca apayrı bir evren. Ortada ise bir deliğin fotoğrafı.. Burdan itibaren anlıyoruz aslında bu ikilinin tek ortak noktasının düştükleri bu durum.
Kişilere geldiğimizde Doktor Ca'nı koltuğunda kim bilir kaçıncı şekerlemesini yaparken, nerk ustayı ise bir makineyi kurcalarken görüyoruz. Nerk usta durmayıp bir de tırmanış aletlerini düzenliyor, sonra ise bir de müzik açayım dediğinde müziğin etkisine dayanamayan Doktor Ca uyanıyor, kapatıyor teybi. Sonra başlıyor ikilimizin arasındaki tartışma. Konu belli, etraflarında onlar hariç tek yaşadıklarına inandıkları komşuları deliğe düşmüş, üstüne de ne erzak var ortada ne de su.. Oylama yapılmak istiyor ama sadece 2 taraf olduğundan ortalıkta çoğunluk olmuyor. Anlaşmazlıktan suçlamalara, suçlamalardan tutun ayrılıklara gitmekte olan bu yolda psikanaliz de giriyor işin içine. Doktor hasta gördüğü adamın beyninin içine girmek istiyor belki daha iyi anlarım diye, girdiğinde ise manzara beklendik, 22 adam bir top peşinde koşuyor. Gene anlayamıyor Doktor Ca bunu, sonra karşı hamle geliyor Nerk Usta'dan , diyor ki kız arkadaşın artık bizimle değil. Doktor Ca'nın bu durum karşısındaki boşvermişliği Nerk Usta'nın kırmızı çizgisi oluyor ve oyunun sonunda Nerk Usta kendisinin Doktor Ca'nın kız arkadaşını öldürdüğünü itiraf ediyor ve eğer onu öldürmezse Doktor'un istediğini yapmayacağını söyleyerek anlık bir zelzenişle Doktor deliğe düşüyor. Bu sayede onların dünyasında tek egemen güce düş-en değil düş-üren hakim oluyor.
Şimdi size yeni bir bakış açısı getirmek istiyorum, size oyunun 3 ana maddededen ibaret olduğunu söylesem ne olurdu?
Başta dile getirmiştim aslında bir insanın bedeninin ne tam katı olabileceğini ne tam su. Bedenle ilgili değilse neydi bu oyunda kevgirin alakası, işte burda ruh giriyor işin içine.
Ruh bir bütünlük gerektirir. Kendi içinde değişmeyen bir dengesi vardır ve genellikle insanlar bu durumu hayatlarının sonuna kadar sürdürmeye gayret ederler. Bu dengeyi tutturamazlarsa ya delişirler ya da dünyayı değiştirirler. İnsanın duygu ve düşünceleri öyle bir kıvama sabit kalabilir ki bu durum bazı diğer maddelerle tepkimeye sebep olabilir. Oyunda da olan buydu üstten bakıldığında. Hepsi birer maddesin ses bulmuş haliydi. Nerk usta, doktor ca ve onun sevgilisi; katı, sıvı ve gaz.
Oyun boyunca Nerk ustayı kendini kalıp bellemiş bağımsız hareket edebilen bir birey olarak gördük sanki katı bir cisimmiş gibi,
Doktor Ca'yı ise girdiği kalıptan mutlu kendi halinde salınan bir birey olarak gördük sanki
sıvı bir cisimmiş gibi,
Her ne kadar Doktor Ca'nın sevgilisinin adını duysak da kendisini göremedik gözükmediğinden ama varlığını bütün oyuna yaydığını gördük sanki bir gazmış gibi.
Aslında bu karakterler ne kadar farklı gözükseler de birbirlerini nasıl tamamlıyorlardı? Bir insanın insan olması için gereken maddelerdi çünkü bunlar ve durumun en çok katı cisim diye adlandırdığım Nerk Usta farkındaydı. Doktor Ca ile iyi geçinmek için en çok çaba sarf eden oydu aslında, onu sineye çeken, yediren, onu yaşatan bizzat Nerk Ustaydı, en azından biyolojik olarak.
Bu durumda Doktor Ca ne yaptı dersiniz, onu en delikli yollara düşürmeye, kısacası düşündürmeye çalıştı ve bu çalışmasında da kendini başarılı buldu çünkü onu da kendi kalıbına soktuğu düşüncesine inandırmıştı kendini fakat bu durumda gazın varlığı olmuştu son noktayı koyan, çünkü onu hatırlamak bile yeterliydi gazın sıvıyı köpürtmesi, katıyı paslandırması için.
İkisinin de kendi aralarında oylama yaptıklarında hiçbir düşüncenin galip gelemediklerini fark edip birdenbire bir tarafın üçüncü bir tarafı oyuna dahil etmesini izlemek şahsen bana trajikomik gelmişti. Üçü bir aradayken yüzde yüz olan bu durumu korumaya çalışmalarından görünmeyenin bilinmez katkısıyla durumu yüzde 66,6 olarak gösterip 33,3 ile kazanmak ise büyük bir oyundu benim gözümde. Katının hareketliliğinde akıp giden su ise son noktaydı bu oyun için. Herkes neyde iyiyse onu yapmayı sürdürseydi son böyle olur muydu bilemem ama bu son bir insan kendini kendi içinde böyle mahvedebilir dedirtti.
Okuduğunuz için teşekkürler.
İyi dileklerimle Nur
Kevgir / O Sahne