Tiyatro Yaparak Hayatta Kalmaya Çalışmıyor Muyuz?
Joshua Sobol'un yazdığı, Ahmet Necdet Sözer'in dilimize kazandırdığı, yönetmenliği ve uyarlamasını Eraslan Sağlam'ın gerçekleştirdiği " Getto " adlı oyunda koreografiyi Özge Midilli, müzikleri Murat Bavli ve Hande Tecik Öztürk, yönetmen yardımcılığını Tuba Zehra Sağlam, afiş tasarımını Genco Demirer üstlenmiş.Oyun fotoğraflarını ise Volkan Erkan çekmiş.
Tarih 18 Ocak 1942 olsun.Wilna Gettosu'nda Nazi subayları ve savaşa sanatla karşı koymaya çalışan, umutlarını en kıraç topraklarda bile yeşertmesini bilen insanlar.Şarkı söyleyen, tiyatro yapan, kimliklerini korumaya çalışan bir avuç insan, diyelim.
" Getto " gibi son derece katmanlı, pek çok altmetin ve çağrışımı eşiğinde barındıran bir eseri uyarlayıp, yönetmek ve oynamak...Eraslan Sağlam bir defa daha hayli güç bir projeyi yüz akıyla tamamlamış.Hele Selim İleri imzalı " Allahaısmarladık Cumhuriyet " oyunundan Afife Jale'yi alıp, gettoya getirmesi, hiç kuşkusuz, yaratıcılığının bir başka göstergesi.
Süngüler arasında karakola götürülen Afife Jale.
Mor salkımlar neredeydi ? Bademlerin çiçek açtığı diyarlara gitmek kolay mıydı, o kadar ?
İnsanın hiçbir değeri yoktu ki gettoda.Tüm değerler, güzel duygular, yerle bir edilmiş, hatıralar yağmalanmıştı.Ölüm korkusuna inat sanata sığınmışlardı sadece.
Srulik, Kruk, Jacob ve diğerleri var olmak için direniyorlardı.
Afife Jale bir an duraksadı :
" İnsan kendi evinden kaçar mı, tiyatro evimdi..."
Ne tuhaf bildiği tek şarkı, tiyatroydu.
Getto'da günler birbirinin aynıdır.Dost tanıdık, bir ezgi ile başlar sabahlar.
Bir oyunun, mesela " Venedik Taciri "nin provaları...mezarlıkta tiyatro neden yapılmasın ?
Kurulduğu günden beri profesyonel bir yönetimle özgün, cesur, sıradışı yapımlarla izleyici karşısına çıkan Tatavla Tiyatro " Getto " da gerçek tiyatro izlemenin ayrıcalığını cömertçe sunuyor.
" Getto " nun, üst düzey rejisi, oyunculukları, müzik, kostüm, dekor tasarımlarının yanında, tiyatromuza bir diğer armağanı ise on iki yaşında ve kelimenin tam anlamıyla 'gelecek vaad eden bir aktör 'ün, Memo Sağlam'ın sağlam, sahici, inandırıcı oyunculuğunu bizlere izleme fırsatı vermiş olması." İnsan Çağı", " Romeo ile Juliet ", " Peter Pan ve Varolmayan Ülke " nin ardından " Getto " da da başarısını perçinlemiş.Zaten aksini düşünmek mümkün mü, anne, baba safkan tiyatro insanı, daha minicik bir bebekken " Cabaret " oyunun perde arasında sahneye bırakılmış, sahne tozunu yutmuş bir sanatçı Memo Sağlam.İlk çocukluğu fuayede, kuliste, provalarda geçmiş.Yani armut dibine düşmüş.
Memo Sağlam oyun boyunca en ufak bir aksama, tempo düşümü olmaksızın, rolünü başarıyla sürdürüyor, sahneyi çok iyi kullanıyor, diğer oyuncular ve izleyicilerle kurduğu duygusal bağı asla kopartmıyor.Daha ne olsun ?
Oyun sonrası " Getto " yu yöneten, uyarlayan ve oynayan Eraslan Sağlam'a tek bir soru sordum : " Neden ' Getto ' ? ".
İşte cevabı :
" Her gece Tatavla’nın merdivenlerinden bazen Aktör Kenan’da, bazen Allahaısmarladık Cumhuriyet’te, bazen Antigone’de bir gettoya sızmıyor muyuz zaten? Bu gettoda tiyatro yaparak hayatta kalmaya çalışmıyor muyuz? O halde neden olmasın…”
Getto / Tatavla Tiyatro