Vehbi Koç Vakfı’na bağlı bir kültür kurumu olarak hizmet veren Sadberk Hanım Müzesi, Vakfın 50. kuruluş yıldönümünü kutladığı 2019 yılında, koleksiyonları arasında önemli bir eser grubunu oluşturan kitap sanatları ve hat koleksiyonundan bir seçkiyi “Yazıda Ahenk ve Renk” sergisiyle tanıtmayı arzu etti. Serginin küratörlüğü, aynı zamanda s
DEVAMIergi kataloğunu da hazırlayan Prof. Dr. Zeren Tanındı tarafından yapıldı.
Sadberk Hanım Müzesi kitap sanatları ve hat koleksiyonu Sevgi Gönül’ün özel ilgisiyle oluşturuldu. Kendisi de hüsn-i hat levhalarını kapsayan seçkin bir koleksiyona sahip olan Sevgi Gönül, 2003’te vefatına kadar Sadberk Hanım Müzesi’nin İcra Komitesi Başkanlığını yürütmüştü. Müze koleksiyonunu nâdîde el yazması Kur’ân-ı Kerîmlerle, dua kitaplarıyla, murakkalarla, ferman, berat ve vakfiye gibi belgelerle, Osmanlı döneminin ünlü hattatlarının elinden çıkma Hilye-i Şerifler, kıt’a ve icâzetler, hüsn-i hat levhalarıyla zenginleştirdi. Tarikat levhalarına özel bir ilgisi vardı. Bu ilgi, alanının nâdîde örneklerini toplamasına yol açmıştı. Zaman içinde iki koleksiyon dikkat çekici düzeyde gelişti ve zenginleşti. Sevgi Hanım’ın tutkuyla oluşturduğu şahsi hat koleksiyonu ise, onun zamansız aramızdan ayrılmasıyla, arzusu üzerine 2004’te Sadberk Hanım Müzesi’ne intikal etti.
Sadberk Hanım Müzesi el yazma kitap ve hat koleksiyonundaki eser sayısı 2019 yılının başında 915’e ulaştı. Koleksiyon kapsamında 157 adet hüsn-i hat levhadan oluşan Sevgi Gönül koleksiyonu dışında, Hüseyin Kocabaş koleksiyonu, Pirizâde koleksiyonu ve tek tek yurtiçi ve yurtdışı müzayedelerinden satın alınan eserler ile hibe edilenler bulunuyor. Hüseyin Kocabaş koleksiyonu Kur’ân-ı Kerîm, Delâ’ilü’l-Hayrât, mecmualar, kânunnâme, icâzetnâme ve edebî eserlerinden oluşan toplam 601 parçadan oluşuyor. Pîrîzâde koleksiyonu ise dokuzu Kur’ân-ı Kerîm olmak üzere toplam 28 el yazma kitabı kapsıyor.
Tezhipli Kur’ân nüshaları, zengin tasarımlarıyla seyredeni derinden etkileyen dua mecmuaları, murakkalar, vakfiye, mülknâme, ferman gibi belgeler Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihinin, mimarisinin, sanatının kaynaklarıdır. Sadberk Hanım Müzesi’ndeki eserler, 15. yüzyıl sonu ile 20. yüzyılın ilk yarısı arasındaki zaman diliminde, Osmanlı hattatlarının yazı üslup özellikleri konusunda bilgi vermekle kalmaz, taşıdıkları imzalar sayesinde üstat hattat, ressam ve müzehhipleri tanımamızı da sağlar.
DAHA AZ GÖSTER
