Versus Art Project, 10 Ekim 2019 – 9 Kasım 2019 tarihleri arasında Ege Kanar’ın Apparatus isimli kişisel sergisine ev sahipliği yapmaktan mutluluk duyuyor.
kıyısında
bakışının
köpek, her şeyi
başlangıçta olduğu gibi
görüyor hâlâ
W.G. Sebald
Bileşenleri değiştikçe farklı potansiyelle
DEVAMIr açığa çıkaran parçalanmış bir panorama. Gözler ve beden belli bir açıda hizalandığında beliren optik bir yanılsama. Mekanik bir aksam meçhul yüzeyleri aşındırırken açılan yaralar. Henüz sahiplenilmemiş topraklarda gezinen uzaktan kumandalı bir araç. Menkul bir yeryüzü şekli etrafında kümelenen karlı bir insanlık tarihi örüntüsü.
Vilém Flusser, “Bir Fotoğraf Felsefesine Doğru” metninde sanayi çağına ait makineleri ve sonrasında ortaya çıkan aparatları birbirinden ayrıştıran yapısal bir farka işaret eder. Makineler, fiziksel dünyanın plastiğine doğrudan etki ederek onu dönüştüren araçlar iken, aparatlar, ürettikleri semboller aracılığıyla gözlemcinin gerçeklik ile kurduğu ilişkiye müdahil olan algısal düzeneklerdir. Flusser’e göre kameralar bu düzeneklerin başında gelir ve dünyayı daha anlaşılır kılacağı beklentisiyle ürettikleri görüntüler, esasen, onu kavrayış biçimimizi geri döndürülemez şekilde değiştiren yeni ölçütler olarak karşımıza çıkar. Terimi daha farklı bir anlamda kullanan Louis Althusser ise medyayı, resmi kurumları, dini cemaatleri ve aileyi statükonun sürdürülebilirliğini sağlayan aygıtlar olarak sıralar ve aparatları ideolojilerin yayılımını kolaylaştıran örtük mekanizmalar olarak tarif eder.
Bu sergi bağlamında apparatus, hem insan bedeninin bir uzantısı olarak yabancı topraklarda bilgi toplayan robotik bir gözü, hem de bu tele-gözün iktidar mekanizmaları, yayılmacı arzular ve kolonyal pratiklerle olan ilişkisini kurumsal, politik ve teknolojik devamlılıklar üzerinden imliyor.
Fotografik görüntülerin, onları var eden amaç ve koşullardan bağımsız düşünülemeyeceğini öne süren sergi, fotoğrafları verili ajandalara hizmet eden yüklü birer nesne ve uzakların bilgisini merkeze taşıyan portatif birer yüzey olarak ele alıyor. Mars’ta 15 yıl süren bir araştırma yürüttükten sonra geçtiğimiz aylarda yakalandığı bir kum fırtınası sonrası sinyal akışı sonlanan Opportunity (Mer-B) aracının görüntü arşivine odaklanan “Apparatus”, bu arşivi analog ve dijital baskılar, fotografik nesneler, hareketli görüntüler, ses ve mekana özgü yerleştirmeler aracılığıyla yorumlamaya girişiyor.
DAHA AZ GÖSTER