ürk halk müziğinin usta bestecilerinden olan, Ankara Devlet Konservatuvarı piyano bölümü mezunu olan Afşar, ünlü opera sanatçıları Leyla Gencer, Maria Callas gibi isimlere öğretmenlik yapan Madam Hidalgo, Madam Böhm gibi isimlerden ses ve şan dersleri alarak, çocuk yaşlarda yaşamına yön verdi. 1940'lı yıllarda piyanist olarak girdiği Devlet Tiyatrolarında, Muhsin Ertuğrul'un desteğiyle 12 yıl oyuncu olarak görev yaptı. Ankara Meydan Sahnesi'nde konuk oyuncu olarak çalışırken, tekrar müziğe yönel
DEVAMIdi. Önceleri dönemin popüler müziği olan "aranjman" olarak nitelendirilen, Türkçe sözlü hafif müzik dalında çalışırken, Ruhi Su ile tanışarak çağdaş folk müziği türünde emek harcayarak bu akım üstünde söz sahibi oldu.

1969'da Diplomatik sanatçı tanımlamasıyla Macaristan'a konser için giden Esin Afşar, birçok ülkede ve yurt içinde çeşitli konserler verdi, ödüller kazandı. Çevirisini 1980 yılında yaptığı "Kırmızı Pabuçlar" dört yıl Ankara ve İstanbul Devlet Tiyatroları'nda ve TV'de oynadı.

12 Eylül darbesinin ardından hazırlanan Aydınlar Dilekçesini 15 Mayıs 1984 tarihinde Cumhurbaşkanlığına götüren altı kişilik heyet içinde yer aldı.

Sanatçı, yazarlığını Bilgesu Erenus'un yaptığı tek kişilik tiyatro oyunu "Kelaynaklar" da oynadı. 1986 yılında ilk Uzunçalar (LP) eserini çıkardı. 18 Mayıs 1990'da Fransa - Audincourt'da ırkçılığa karşı düzenlenen festivalde Polonya'lı, İspanyol, İtalyan, Portekiz, Cezayir, Tunus'lu sanatçıların katıldığı festivalde bir konsere davet edildi. Annesinin ölümü üzerine yaşlılar için bir kampanya başlattı. Boğaziçi Üniversitesi'nde gençleri örgütledi. Kendi bestelerinden oluşan Yunus Emre kaseti çıktı.

Sivil Toplum Kuruluşlarında etkinliklere katılan Afşar, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği, Türkiye - Yunanistan Dostluk Derneği yönetim kurulu üyesi, Sokaktaki Çocukları ve Gençleri Koruma Derneği kurucu üyesi, Sigara İçmeyenler Derneği, Beyoğlu'nu Güzelleştirme Derneği ve Müzik Dostları Derneği yönetim kurulu üyesi olup, sanatçı Kerim Afşar'ın eski eşi, ünlü Türk bilim adamı Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu'nun anne-baba bir kızkardeşidir. Babasının ilk eşinden üç ağabeyi daha vardır. Esin Afşar'ın ilk eşi Kerim Afşar'dan olma kızı Pınar Afşar'dan Hazal Bulut adında bir torunu ve ikinci eşi Şener Aral'dan olma oğlu Aydıncan'dan ise Mavi Derin ve Esin Mira adında iki torunu daha vardır. 14 Kasım 2011 tarihinde vefat eden sanatçı Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağa verilmiştir.
DAHA AZ GÖSTER